Distilling Joys and Woes
An Appreciation of Contemporary Tibetan Women’s Writing སྐྱིད་སྡུག་བསྙལ་པའི་དེང་རབས་བོད་མོའི་བརྩམས་ཆོས་མྱོང་རོལ།
Lama Jabb
Issue Section Criticism
Keywords Tibetan women's writing, silences, Palmo, motherhood, domestic abuse, wisdom
Abstract
With the exception of a few remarkable female luminaries, traditional Tibetan literature hardly has any room for the public voice of Tibetan women. Women have been mostly excluded from and totally marginalized in the Tibetan republic of letters, which has been a men’s world for an extremely long time. The Tibetan intellectual scene and Tibetan language literary production are unfortunately still dominated by men. However, Tibetan women writers are making welcome inroads into these exclusive male reserves. In recent decades there has been a refreshing proliferation of Tibetan women’s literary voices. By giving artistic utterance to the many joys and woes of Tibetan women from all walks of life, contemporary Tibetan women’s writing not only diversifies and enriches Tibetan literature, but also helps us appreciate Tibetan history, religion, culture and society anew through fresh and critical perspectives and insights.
This lecture will give an overview of contemporary Tibetophone women’s writing and highlight some of its predominant themes that critique major socio-cultural norms and complex repressive structures. Through the exploration of specific poems and short stories it will demonstrate how Tibetan female writers address exploitative relations between men and women, domestic and other forms of violence against women, and the marginalization and exclusion of women from education, employment, artistic production, political power and the economic system. Alongside bestowing delight and insight, in their creative hands literature functions as a mode of redress that gives expression to the repressed and counters oppressive forces and injustices.
ཁྱད་འཕགས་ཀྱི་བུད་མེད་སྐྱེས་ཆེན་ཉུང་ངུ་ཞིག་ལས་བོད་ཀྱི་སྲོལ་རྒྱུན་རྩོམ་རིག་ནང་ཀུན་ལ་ཁྱབ་ཐུབ་པའི་བོད་མོའི་སྨྲ་བརྗོད་ལ་ས་མིག་ཕལ་ཆེར་མེད། བོད་ཀྱི་མཁས་པའི་སྡེ་ནི་དུས་ཡུན་ཤིན་ཏུ་རིང་པོ་ཞིག་ལ་སྐྱེས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། སྤྱིར་སྡེ་གྲལ་དེར་བུད་མེད་མང་པོ་ཚུད་མེད་ལ་ཡོད་པ་ཡང་གྲལ་མཐར་ཕུད་ཡོད། བཀྲ་མི་ཤིས་པ་ཞིག་ལ་ད་དུང་ཡང་བོད་ཀྱི་རིག་གནས་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་དང་བོད་སྐད་ཀྱི་རྩོམ་རིག་སྒྱུ་རྩལ་གསར་སྐྲུན་ནི་སྐྱེས་པས་དམ་འཛིན་བྱས་འདུག ཡིན་ནའང་བོད་མོ་རྩོམ་པ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་སྐྱེས་པའི་རྫོང་འདིར་བཙན་འཛུལ་རབས་དང་རིམ་པར་བྱེད་ཀྱིན་པ་འདི་ནི་དགའ་མགུའི་གནས། ཉེ་བའི་ལོ་རབས་འགའི་ནང་བོད་མོའི་རྩོམ་རིག་སྒྱུ་རྩལ་གྱི་སྨྲ་བརྗོད་ལྡབ་འགྱུར་གྱིས་མང་དུ་སོང་ཡོད་པ་ནི་རྣམ་རིག་གསར་དུ་བཀྲ་བྱེད་ཅིག་རེད། འཚོ་ཚིས་འདྲ་མིན་གྱི་བོད་མོའི་སྐྱིད་སྡུག་དག་སྒྱུ་རྩལ་གྱི་ལམ་ནས་བརྗོད་ཀྱི་ཡོད་པར་བརྟེན། དེང་རབས་བོད་མོའི་བརྩམས་ཆོས་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་རྩོམ་རིག་སྣ་འཛོམས་དང་ཇེ་ལེགས་སུ་གཏོང་གི་ཡོད་ལ། ད་དུང་ང་ཚོར་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་དང་སྤྱི་ཚོགས། ཆོས་ལུགས། རིག་གཞུང་བཅས་ལ་རྣམ་དཔྱོད་ལྡན་པའི་བསམ་བློ་གསར་བ་དང་སྦྲགས་ནས་གོ་རྟོགས་གསར་བ་ལེན་ཐུབ་པར་རམ་འདེགས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད།
གཏམ་བཤད་འདིར་དེང་རབས་བོད་མོའི་བོད་སྐད་ཀྱི་བརྩམས་ཆོས་མདོ་ཙམ་ཞིག་གླེང་ཞོར་སྤྱི་ཚོགས་དང་རིག་གཞུང་གི་འགྲོ་སྟངས་དང་དྲག་གནོན་གྱི་མཐུན་རྐྱེན་རིགས་རྙོག་འཛིང་ཅན་དག་ལ་དགག་པའི་བརྗོད་བྱ་རྒྱུགས་ཆེ་བ་འགའ་གསལ་སྟོན་བྱེད། སྙན་རྩོམ་དང་སྒྲུང་ཐུང་འགར་བརྟགས་ནས་ར་སྤྲོད་བྱ་རྒྱུ་ནི། བུད་མེད་རྩོམ་པ་པོས་སྐྱེས་པ་དང་སྐྱེས་མའི་བར་གྱི་འབྲེལ་བ་གདུག་རྩུབ་ཅན་དང་། ཁྱིམ་གྱི་དྲག་སྤྱོད་ཀྱིས་གཙོས་བུད་མེད་ལ་དམིགས་པའི་དྲག་སྤྱོད་རིགས་གཞན་དག བུད་མེད་རྣམས་སློབ་གསོ་དང་། ལས་ཀ སྒྱུ་རྩལ་བསྐྲུན་པའི་བྱེད་ལས། ཆབ་སྲིད་ཀྱི་དབང་ཤུགས། དཔལ་འབྱོར་གྱི་ལམ་ལུགས་བཅས་ལས་ཕྱིར་སྐྲོད་བྱས་ཡོད་པའམ་གྲལ་མཐར་ཕུད་ཡོད་པ་དེ་དག་ལ་བསམ་གཞིགས་ཇི་ལྟར་བྱས་ཡོད་པ་དེ་ཡིན། སྐྱེས་མ་རྣམ་པ་ཚོའི་གསར་སྐྲུན་ལ་བྱང་བའི་ཕྱག་ཟུང་དུ་རྩོམ་རིག་ནི་སྤྲོ་བ་དང་བློ་གྲོས་སྦྱིན་བྱེད་ཅིག་ཡིན་པ་མ་ཟད། དྲག་གནོན་མྱོང་མཁན་ལ་སྨྲ་བ་སྦྱིན་མཁན་དང་། དྲང་བདེན་མ་ཡིན་པའི་རིགས་ལ་ཡ་ལན་སྤྲོད་མཁན་ཏེ་ཡོ་བསྲང་གི་ཐབས་ལམ་ཞིག་ཀྱང་རེད།
Authors
Lama Jabb
Published 2022-11-15
How to Cite
Downloads
License
Copyright (c) 2022 Lama Jabb
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
Authors retain copyright and agree to license their articles with a Creative Commons Attribution-NonCommercial-
English Language Works
Byatt, A. S. 1999. “Introduction”. In Eliot, George. Middlemarch. Oxford: Oxford University Press, v-xiii.
Eliot, George. 1999. Middlemarch. Oxford: Oxford University Press.
Heaney, Seamus. 1995. The Redress of Poetry: Oxford Lectures. London, Boston: Faber and Faber.
Robin, Françoise. 2015. “Caring for Women’s Words and Women’s Bodies: A Field Note on Palmo and her “Demoness Welfare Association for Women.”” Revue d’Etudes Tibétaines, 34: 153–169.
Roesler, Ulrike. 2015. “”16 Human Norms” (mi chos bcu drug) Indian, Chinese, and Tibetan.” In The Illuminating Mirror: Tibetan Studies in Honour of Per K. Sørensen on the Occasion of his 65thBirthday, edited by Olaf Czaja and Guntram Hazod, 389–409.
Tibetan Language Works
A tsar+ya khang dkar tshul khrims skal bzang. 1985. Bstan pa snga dar gyi chos ’byung ’brel yod dang bcas pa’i dus rabs kyi mtha’ dpyod ’phrul gyi me long (The Analytic History of Early Tibetan Buddhism). New Delhi: The Western Tibetan Cultural Association.
Bde skyid sgrol ma. 2011. “Dzla tho chu mo dgu mdud”, “Lo tho brtse ba’i zhags pa”. Dpal mo (rtsom sgrig pa). Deng rabs bod kyi bod med kyi dpe tshogs las. Snyan rtsom phyogs bsgrigs. Pe cin: krung go’i bod rig pa dpe skrun khang, 43–47, 48–65.
———. 2008. Char zam zim/ smug lang long. Lan gru: kan su’u mi rigs bpe skrun khang.
Bla rung ar+ya tA re’i dbpe tshogs rtsom sgrig khang. 2017. Mkha’ ’gro’i chos mdzod chen mo: Skyes chen ma dag gi rnam thar phyogs bsgrigs padma dkar po’i phreng, pod 53. Lha sa: Bod ljongs Bod yig dpe rnying dpe skrun Khang.
’Chi med. 2012. Dzla ba’i rmi lam. Zi ling: mtsho sngon mi rigs dpe skrun khang.
Dpal mo. 2001a. Deng rabs bod kyi bod med kyi dpe tshogs las. Lhug rtsom phyogs bsgrigs. Pe cin: krung go’i bod rig pa dpe skrun khang.
———. 2001b. Deng rabs bod kyi bod med kyi dpe tshogs las. Sgrung rtsom phyogs bsgrigs. Pe cin: krung go’i bod rig pa dpe skrun khang.
———. 2001c. Deng rabs bod kyi bod med kyi dpe tshogs las. Snyan rtsom phyogs bsgrigs. Pe cin: krung go’i bod rig pa dpe skrun khang.
———. (rtsom sgrig pa). 2005. Deng rabs bod kyi bod med rtsom pa po’i snyan rtsom gces btus. Bzho lung. Pe cin: mi rigs dpe skrun khang.
———. 2006. Deng rabs bod kyi skyes ma’i brtsams chos bdams sgrig. Dpyad rtsom phyogs bsgrigs. Pe cin: krung go’i bod rig pa dpe skrun khang.
———. 2012. Drag du lding ba’i yig ’bru ’di dag. Lan gru : kan su’u mi rigs dpe skrun khang
———. 2014. Dpyid kyi dpal mo. Zi ling: mtsho sngon mi rigs dpe skrun khang.
———. 2020. “nga ni nga yin” dang “snyan ngag ’da’i rgyab ljongs greng ba.” Bod kyi deng rabs rtsom rig spyi stegs. https://mp.weixin.qq.com/s/lDLfKUeNdWHwBqS-8WAByA
Jo sras bkra shis tshe ring (Tashi Tsering Josayma). 2017. “Bod kyi rig gzhung nang bud med kyi nus pa dang/ bshad yams skor kha bsngogs tsam byas pa (The Representation of Women in Tibetan Culture – Strengths and Stereotypes).” The Tibet Journal 42.2, Special Issue: Third Symposium in Memory of Prof. Dawa Norbu: 111–141.
Karma sgrol ma. 2019. “Skye zug.” Btsan bu gzhas tshig rtsom sgrig khang https://mp.weixin.qq.com/s/d-SmjIbSIt-ZSWQT_by2aw
Nyi ma ’tsho. 2009. Zur zhig/ nyi ma ’tsho’i brtsams sgrung phyogs bsgrigs. Ar ca na dpar khang.
Tshe sgron skyid. 2008. “Khu sim pa’i sa srod”. Mchol me bod kyi rtsom rig dra ba https://www.tibetcm.com/contemporary/novel/2014-12-10/1804.html
Tsong kha pa blo bzang grags pa (1357-1419). 2018. Rje tsong kha pa chen po’i gsung ’bum bzhugs so. Kha. ’Bras spungs blo gsal gling dpe mdzod khang.
Most read articles by the same author(s)
- Palmo, Lama Jabb, Palmo's "I Am Who I Am," Translated by Lama Jabb , Journal of Tibetan Literature: Vol. 1 No. 1 (2022): Journal of Tibetan Literature
